Inhoud

• Wat doet darunavir en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik darunavir gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

darunavir

Darunavir is een virusremmer. Het remt de groei van het virus dat hiv veroorzaakt.

Artsen schrijven het voor bij hiv en aids.

Wat doet darunavir en waarbij gebruik ik het?

Hiv

Oorzaak
Hiv is een virusinfectie die de witte bloedcellen aantast. Deze bloedcellen zijn nodig voor de afweer tegen infecties. Hoe meer virussen er komen, hoe meer de afweer achteruitgaat.

Infecties met hiv krijgt men door contact met besmet bloed, sperma, vaginavocht of moedermelk.

Verschijnselen
Mensen die besmet raken met hiv krijgen meestal binnen enkele dagen tot weken klachten die lijken op een flinke griep. Deze gaan vanzelf weer over.

Pas 2 tot 11 jaar later ontstaan ernstige klachten, zoals lymfeklierzwellingen, moeheid, koorts en gewichtsverlies. In de tussenliggende periode zijn er geen klachten, maar is het virus wel aanwezig en kan men anderen besmetten. Deze mensen worden hiv-positief of sero-positief genoemd. Later kunnen er infecties ontstaan die bij gezonde mensen niet voorkomen. De ziekte noemt men dan aids. Nog later kunnen er tumoren en vormen van kanker ontstaan.

Werking
Het virus dat hiv veroorzaakt stimuleert onze lichaamscellen om nieuwe hiv-virussen aan te maken. Deze virussen kunnen weer andere gezonde cellen aantasten. Daarvoor is het enzym protease nodig. Darunavir remt dit enzym en voorkomt zo dat nieuwe virussen worden gemaakt.  Darunavir kan het virus niet volledig laten verdwijnen. Wel kan het de hoeveelheid virus in het bloed drastisch verlagen. Hierdoor neemt het aantal witte bloedcellen toe en komt de afweer weer op peil. Omdat het virus snel geneigd is ongevoelig (resistent) te worden, kan het alleen in combinatie met andere hiv-remmers worden toegepast.

Behandeling
Hiv-positieve mensen starten in het algemeen met de behandeling als ze klachten krijgen of als de hoeveelheid witte bloedcellen beneden een bepaald minimum komt. Gebruikelijk is daarvoor een combinatie van minimaal 3 medicijnen te kiezen. Mocht deze combinatie onvoldoende effectief worden, dan kan men overschakelen op een combinatie van 3 niet eerder gebruikte medicijnen, waarvoor het virus nog wel gevoelig is.

De behandeling noemt men geslaagd, als: 

• de klachten verminderen;
• de afweer toeneemt;
• de hoeveelheid virus in het bloed binnen een half jaar niet meer is te meten;
• de bijwerkingen van de hiv-remmers geen al te grote inbreuk op de kwaliteit van leven hebben.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Diarree

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, buikpijn, opgezette buik, winderigheid, verstopping en verminderde of juist toegenomen eetlust

  Heeft u last van misselijkheid? Neem het medicijn dan in met wat voedsel. Raadpleeg uw arts als u last blijft houden van maag of darmen.

• Hoofdpijn, vermoeidheid en duizeligheid

• Slapeloosheid

• Zenuwbeschadiging, te merken aan een doof of tintelend gevoel van de huid

  Raadpleeg uw arts als u dit merkt.

• Huiduitslag met jeuk of galbulten. In zeer zeldzame gevallen kan een ernstiger huidaandoening ontstaan met blaarvorming of koorts.

  Waarschuw daarom uw arts bij huiduitslag (zie ook onder Zeer zelden: Overgevoeligheid).

• Veranderde vetverdeling, waarbij het vet meer op de buik, borst en de bovenkant van de rug gaat zitten

   Ook kan de hoeveelheid cholesterol en vet in het bloed te hoog worden, waardoor de kans op hart- en vaatziekten groter wordt. Als u al een te hoog cholesterol en/of vetgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren.

• Leveraandoeningen of een ontsteking van de alvleesklier. Bij pijn in de bovenbuik, een gele verkleuring van de ogen, ontkleurde ontlasting of zeer donkere urine moet u de arts waarschuwen.

  Als u al een leveraandoening heeft, zal de arts extra goed controleren of een ander medicijn voorschrijven. Overleg met uw arts.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Tekorten aan bepaalde bloedcellen. Waarschuw uw arts bij een of meer van de volgende verschijnselen: onverklaarbare blauwe plekken, extreme vermoeidheid, keelpijn met koorts en blaren in de keel of neusbloedingen. Patiënten met een verhoogde bloedingsneiging (hemofiliepatienten) kunnen eerder bloedingen krijgen.

  Om deze klachten te voorkomen zal uw arts regelmatig uw bloed controleren.

• Droge mond

  Hierdoor kunnen zich eerder gaatjes in uw gebit ontwikkelen. Poets en flos daarom extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker uw gebit controleren.

• Ontsteking van de slijmvliezen van de mond. U merkt dit aan een vuurrode kleur van de slijmvliezen of pijnlijke tong. Eten en drinken kunnen hierdoor pijnlijk zijn. Ook smaakveranderingen komen voor.

• Kortademigheid, hoesten, loopneus

• Haaruitval

  Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.

• Spierpijn en gewrichtspijn

  In zeer zeldzame gevallen kan dit medicijn de spieren aantasten, waardoor ook een nieraandoening kan ontstaan. Neem bij onverklaarbare spierpijn contact op met uw arts. Raadpleeg ook uw arts, als uw gewrichten pijnlijk of stijf worden, of als u ze moeilijk kunt bewegen.

• Seksuele klachten, zoals impotentie en minder zin in vrijen

• Bij mensen die daarvoor gevoelig zijn, kunnen verschijnselen van diabetes (suikerziekte) ontstaan. Zij merken dit doordat zij veel dorst krijgen en veel moeten plassen. Mensen met diabetes kunnen tijdens de behandeling meer insuline of glucoseverlagers nodig hebben.

  Meet extra vaak uw bloedglucose.

• Psychische klachten, zoals abnormale dromen, slaperigheid, onrust, traagheid, verminderd geheugen, angst of depressie

  Raadpleeg uw arts als u deze klachten bemerkt.

• Hartkloppingen, pijn op de borst. Zeer zelden kan een hartinfarct ontstaan.

• Aandoening van blaas of nieren, nierstenen. Plotselinge pijn in de zij kan wijzen op een niersteenaanval (nierkoliek). Neem dan contact op met de arts. Zeer zelden ontstaat een verminderde werking van de nieren of een ontsteking van de nieren of blaas. Dit merkt u doordat u vaak kleine beetjes moet plassen, aan bloed in de urine of aan pijn in de buik of zij.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk. Een heel enkele keer ontstaat een ernstige overgevoeligheid. Dit is te merken aan blaarvorming op de huid, in de mond of op de geslachtsdelen, zwelling in het gezicht, ontstoken ogen, koorts, benauwdheid of flauwvallen.

  Waarschuw altijd een arts bij huiduitslag of koorts. Ga bij ernstige verschijnselen direct naar een arts of Eerste Hulpdienst. Mensen die allergisch zijn voor antibiotica van het sulfonamide-type kunnen ook voor darunavir allergisch zijn. Zij merken dit aan ernstige huiduitslag. Als u overgevoelig blijkt te zijn, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor darunavir. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik darunavir gebruiken met andere medicijnen?

Darunavir heeft met veel andere medicijnen wisselwerkingen. Het remt de afbraak van veel medicijnen in het lichaam, waardoor deze medicijnen meer bijwerkingen kunnen hebben. Ook kunnen veel medicijnen de werking van darunavir verminderen, waardoor de werkzaamheid van darunavir afneemt en het virus aanwezig blijft.

Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. Uw arts en apotheker controleren of u darunavir veilig kunt gebruiken naast uw andere medicijnen. Zorg er daarom voor dat uw arts en apotheker op de hoogte zijn van alle medicijnen die u gebruikt. Ook de medicijnen die u zonder recept koopt.

Ook kan uw apotheker u precies vertellen hoeveel tijd er tussen de verschillende medicijnen moet zijn en voor u een innameschema maken. Wordt het innameschema in uw situatie te lastig, overleg dan met uw arts. Misschien kan deze één van de medicijnen vervangen door een medicijn dat u wel samen mag gebruiken.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden of alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alcohol drinken?
Te veel alcohol is niet goed voor de lever. Darunavir geeft in zeldzame gevallen leverafwijkingen. Drink geen alcohol of hooguit 1 glas per dag en drink in ieder geval 2 dagen per week niet.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? Overleg hierover met uw arts. Tijdens de zwangerschap moet u hiv-middelen blijven gebruiken. Want tijdens de zwangerschap is het extra belangrijk dat de hoeveelheid virus in uw bloed erg laag is. Dit verkleint namelijk het risico dat de baby besmet raakt met hiv.

Borstvoeding
Geef GEEN borstvoeding als u hiv heeft. Het virus kan namelijk via de moedermelk de baby besmetten. Overleg hierover met uw arts.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?
Tabletten: innemen met een half glas water of andere drank.
Drank: schud de fles krachtig vóór elk gebruik. Meet vervolgens de juiste hoeveelheid af met de meegeleverde pipet en neem dit in.

Wanneer?
Neem de tabletten of de drank met wat voedsel in. Het voedsel zorgt voor een betere opname van het medicijn in het lichaam.

Gebruikt u dit medicijn één keer per dag?
Kies een vast tijdstip, bijvoorbeeld om 07.00 uur 's ochtends. U vergeet dan minder snel een dosis.

Gebruikt u dit medicijn twee keer per dag?
Kies vaste tijdstippen met 12 uur ertussen, bijvoorbeeld tijdens het ontbijt om 07.00 uur en tijdens het avondeten om 19.00 uur.

Slikschema: u gebruikt dit medicijn meestal in combinatie met andere hiv-remmers. Het is belangrijk een duidelijk slikschema te vragen, zodat u weet wanneer u welke medicjnen moet gebruiken.

Hoe lang?
Meestal gebruikt u hiv-remmers jaren achtereen, omdat het virus nooit volledig is uit te bannen.